Opština Vrnjačka Banja u svom sastavu ima 14 naselja, koji zauzimaju površinu od 239 км². Kraljica banjskog turizma, kako ovu opštinu često nazivaju, pripada Raškom upravnom okrugu i prema poslednjim podacima na njenoj teritoriji živi oko 30.155 stanovnika. Banja, koja je proglašena je za turističko mesto prvog stepena, nalazi se na svega oko 200 kilometara od Beograda, 25 km od Kraljeva i 60 km od Kraguuevca.
Banjsko naselje je delom na blagim, obroncima planine Goč prema Zapadnoj Moravi i delom u pitomim dolinama Vrnjačke reke i Lipovačke reke. U zavisnosti od naselja, ova opština se nalazi na između 220 i 300 metara nadmorske visine. Uže planinsko područije Vrnjačke Banje, sa planinom Goč, deo je ogromnog šumsko-planinskog kompleksa Kopaonika, koje predstavlja zaleđe Vrnjačke Banje i prostire se prema jugu. Pored Goča (1.147m) i Kopaonika (2.017m), tu su još i Željin (1.785m), Jastrebac (1.492m) i Stolovi (1.375m). To ogromno šumsko prostransvo od stotine hiljada hektara dočarava šumsko-planinski ambijent Vrnjačke Banje. Čitavo šire planinsko turističko područje Banje izbrazdano je zelenim kotlinama kroz koje protiče niz brzih planinskih potoka i rečica na svom putu prema Zapadnoj Moravi. Svi ovi potoci i rečice obiluju planinskom pastrmkom. Veće reke, pored Zapadne Morave, su još Ibar na zapadu i Rasina na istoku regiona.
Dobra putna povezanost sa velikim centrima kao i prirodna bogatstva čine je idealnim mestom za odmor i relaksaciju. Od glavnog grada udaljena je svega 200 км, 25 км od Kraljeva i 11 км od Trstenika.
U Vrnjačkoj Banji se nalazi sedam mineralnih izvora, Topla voda, Slatina, Snežnik, Jezero, Borjak, Beli izvor i Vrnjačko vrelo, od kojih se za terapije koriste četiri (Topla voda, Snežnik, Jezero i Slatina ) dok se vode sa tri izvora flaširaju kao prirodne mineralne vode (Voda Vrnjci – Borjak, Borjak 3 i Belimarkovac za Element vodu). Ove vode primenjuju se kod lečenja šećernih bolesti, stanja posle preležane zarazne žutice, hroničnog zapaljenja creva i želuca, bolest žučne kese i žučnih puteva, čira u želucu i dvanaestopalačnom crevu, bolest bubrežne karlice, mokraćne bešike i mokraćnih puteva i drugih bolesti.
Stoga i ne čudi činjenica da je glavna privredna grana Opštine Vrnjačka Banja upravo turizam. Opština poseduje oko 15000 smeštajnih jedinica u hotelima, motelima, apartmanima, kao i u specijalizovanoj zdravstveboj ustanovi Merkur.
Banja neguje veoma dugu tradiciju lečilišta koja datira iz perioda Rimljana, od 2. do 4. veka. U tom periodu izgrađeno je lečilište АQУАЕ ОРЦИНАЕ čiji se ostatci mogu videti u užem jezgru rimske banje.
U svojoj istoriji postojanja ova raška opština može se pohvaliti mnogim stvarima značajnim za njen ali i razvoj turizma i obrazovanja u Srbiji,, pripajanje Kneževini Srbiji 1833. godine, osnivanje škola, gradnjom hrama Roždestva Presvete Bogorodice, prvog vodovoda, moderne električne centrale, nabavkom parne mašine za proizvodnju električne energije i drugo.
Razvoj moderne Vrnjačke Banje započeo je 1868. godine radom Osnivačkog društva, najstarije turističke organizacije na Balkanu. Po jednoj priči, prva sezona u banji je bila 1870, ordinirajući doktor je bio Franja Ribnikar, otac osnivača „Politike”, sreski lekar u Trsteniku. Između 1882. i 1887. godine u Banji je izgrađen Dvorac Jovana Belimarkovića, generala i ministra kralja Milana Obrenovića i namesnika maloletnog kralja Aleksandra Obrenovića.
Dvorac danas predstavlja kulturno dobro od velikog značaja. Takođe, na teritoriji opštine nalaze se i brojne skulpture vajara kao što su: Matija Vuković, Ernst Neizvesni, Svetomir Arsić Basara, Olga Jančić, Alina Šapošnjikova, Momčilo Krković, Milija Glišić, Petar Hadži Boškov, France Rotar, Bogdan Bogdanović, Stefan Manevski, Pavle Pejović i drugi. Znameniti simbol grada iz antifašističkog perioda je Spomen-park Popina.
Jedna od atrakcija po kojoj je Vrnjačka Banja poznata je i Most ljubavi, na kom mladi parovi ostavljaju zaključane katance sa njihovim imenima kako bi im ljubav opstala, a ključeve po običaju bacaju u reku.
Kada su upitanju kulturna dešavanja u opštini, organizator skoro svih manifestacija je Kulturni centar Vrnjačka Banja, koji svake godine organizuje tradicionalni i svetski poznat Festival filmskog scenarija u Vrnjačkoj Banji i Vrnjački karneval.
Što se tiče sporta, on je solidno razvijen. Opština rekreativcima nudi mogućnost korišćenja usluga Sportsko rekreativnog centra „Raj“, sa tri fudbalska terena i atletskom stazom, stadiona malih sportova, kao i više zatvorenih i jedan olimpijski otvoreni bazen.
Projektom „Vrnjačka Banja – svetska a naša“ želimo da pružimo podršku mladim ljudima, da im posvetimo više medijske pažnje. Ciljna grupa su mladi, đaci, istoričari, osobe sa invaliditetom i aktivisti koji bi dobili više medijskog prostora na internetu, mediju koji je dostupan svima.
Ovaj projekat za cilj ima da pokrene decu i mlade da se više okrenu obrazovanju, negovanju kulture sećanja, domaćem turizmu i zdravim stilovima života. Turistička organizacija i ustanove kulture, kao i obrazovne ustanove u Opštini Vrnjačka Banja dobiće priliku da predstave svoje aktivnosti, a sagovornici u školama ne bi bili samo nastavnici istorije, već i đaci koje ćemo anketirati više puta na temu istorije, kulture i turizma.
Lj.M
foto: wikipedia
